László Fenyö & BSO

László Fenyö & BSO

  • Mersin Kültür Merkezi
  • BİLKENT SENFONİ ORKESTRASI
  • 17 Mayıs 2012 Perşembe
  • Işın Metin şef
  • László Fenyö viyolonsel

Uluslararası Mersin Müzik Festivalleri’nin sürekli orkestrası olan Bilkent Senfoni Orkestrası, Genel Müzik Direktörü şef Işın Metin yönetiminde bu kez Dvorak’ın iki yapıtını seslendirecek. Ünlü Çek besteci Antonin Dvorak (1841-1904), bestecilik yaşamının doruk noktası olan 1892’de New York Üniversitesi’nin çağrısı üzerine Amerika’ya gitti ve bu ülkede üç yıl kaldı. Besteci, Si Minör Viyolonsel Konçertosu’nu ve “Yeni Dünya’dan” adını taşıyan Mi Minör 9 nolu Senfonisi’ni, bu dönemde besteledi… 9. Senfoni Adagio; Allegro molto-Largo-Scherzo-Allegro con fuoco adlarını taşıyan dört bölümden oluşmaktadır. Bu ünlü senfoni, canlı, bol esinli bir yapıttır; birçok güzel buluşu, ozanca düşünceyi içerir. İçten, katkısız, gerçek duyguların, kişisel anlatım potasında yoğrulmasından oluşmuştur.

Dvorak’ın ABD’de tanıdığı zenci müziğinin öğeleri, tüm yaratının tamamlayıcısı, ayrılmaz parçasıdır. Birinci bölümde flütten “Swing low, sweet Chariot” şarkısını anımsatan bir ezgi duyarız. Ancak burada anılan ‘spiritual’in kendisi değil, besteciye verdiği esin, izlenim söz konusudur. İkinci bölümde İngiliz kornosu, yine bir zenci şarkısının içli hüznü, inançtan kaynaklanan havasını, çok duygulu bir ezgiyle ulaştırır. Üçüncü ve dördüncü bölümler, yine zenci müziğinin izlerini, tüm duygu yüküyle, ateşli yaratılışıyla, enerjisiyle, gerginliğiyle içinde taşır. Kısacası bu senfoni, bestecinin ABD’de geçirdiği mutlu günlerin izlerini bütün özellikleriyle içermektedir…

Viyolonsel Konçertosu da Allegro-Adagio ma non troppo-Allegro moderato, Andante, Allegro vivo adlarını taşıyan üç bölümden oluşmaktadır. Konçerto, Amerika’da ülkesinin derin özlemiyle yaşayan bestecinin, Çek renkleri ve anlatımıyla bestelediği, parlak, çekici, bol melodili bir yapıttır. Birinci bölümün oldukça uzun tutulmuş olan girişinde bir dizi tema serilir. Sonra da solo çalgının kendine özgü, sıcak tınısı yine uzun, bol esinli, soluklu bir gelişme içindedir. Solist-orkestra ikili konuşmasının büyük ustalıkla, denge gözetimiyle işlendiği bu bölümü, bestecinin baldızı Josephina’nın “Yalnız Bırak Beni” şarkısının melodisi üzerine kurulu, ağır tempolu orta bölüm izler. Kıvrak dans karakterindeki son bölüme arada bir, ilk iki bölümün etkili lirizmi de katılmaktadır. Konçerto, parlak, görkemli bir finalle noktalanır… 

Bilkent Senfoni Orkestrası

"UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi"

Bilkent Senfoni Orkestrası (BSO), 1993’te Bilkent Üniversitesi’nin özgün bir sanat projesi olarak kuruldu. Orkestra, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi’nin öğretim kadrosunda yer alan, Türkiye ve 12 ülkeden seçkin sanatçıdan oluşuyor. Bilkent Senfoni Orkestrası, bu özellikleriyle, Türkiye’nin ilk "özel, akademik, uluslararası sanat topluluğu”dur. Sanat yaşamımıza her yıl 50’yi aşkın etkinlikle katılan topluluk, bugüne değin konserleriyle, televizyon, radyo kayıtlarıyla ve yayınladığı 40'ın üzerinde CD ile seçkinleşmiştir. CD dizini tüm dünyaya ihraç edilen orkestranın kayıtları 2003 yılından itibaren EMI, CPO, Naxos gibi prestijli etiketilerle de yayınlanmaktadır. “Bilkent Konserler Dizisi”, “Türk Bestecileri Haftası”, “Bilkent Anadolu Müzik Festivali” gibi özgün temalardaki konser ve kayıt dizileriyle, sanat yaşamına kalıcı ve geniş boyutlu etkinlikler getirmek, yurtiçinde turne konserleri yoluyla nitelikli müzik beğenisini yaygınlaştırmak; yurt dışında, uluslararası etkinliklerde bulunmak, bu tür etkinlikleri düzenleyen kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak, diğer ülkelerle sanatsal iletişimde köprü kurmak, Orkestra’nın temel ilkeleri arasındadır.

BSO, V. Ashkenazy, G. Aykal, S. Baudo, J.C. Casadesus, A. Dimitriev, V. Fedoseyev, J. Fournet, E. Gardner, P. Gülke, E.M. Izquierdo, Y. Levi, I. Marin, G. Rozhdestvensky, N. Santi, J. Serebrier, L. Shambadal, E. Tabakov ve K. Weise gibi ünlü şeflerle; V. Afanassiev, P. Amoyal, C. Aşkın, A. Balsom, N. Benedetti,  B. Berezovsky, B. Berman, İ. Biret, G. Boldoczki, H.N. Chang, O. Charlier, R. Cohen, J.P. Collard, C. Cotsiolis, J. Cura, N. Demidenko, E. Dobracheva, A. Dohmen, E. Elivar, C. Farley, A. Ghindin, D. Graves, I. Gringolts, V. Grivnov, S. Isbin, J. Jansen, S. Jo, S. Kan, O. Kern, L. Lang, E. Leonskaja, M. Maisky, X. de Maistre, S. Meyer, S. Mintz, C. Oelze, G. Onay, E. Pahud, G. ve S. Pekinel, M. Pletnev, V. Postnikova, V. Repin, G. Sandor, F. Say, H. Sermet, S. Shoji, Silver-Garburg Piano Duo, M. Socias, A. Suwanai, D. Tkachenko, J. Vakarelis gibi ünlü solistlerle; Roma Filarmoni, Schleswig-Holstein, Bulgaristan Devlet Filarmoni ve Radyo Koroları gibi topluluklarla konserler vermiştir. BSO “Siena Uluslararası Montepulciano Müzik Festivali” (1998), San Marino Cumhuriyeti “Uluslararası San Leo Müzik Festivali” (1998),  İsviçre Montreux Ses ve Müzik Festivali (2002-2004) gibi önemli festivallerin konuğu olmuştur.

Orkestra, 2000’de Almanya ve Portekiz’de, 2001’de Belçika’da, 2004'de Japonya’da konserler gerçekleştirmiştir. Son olarak 2011'de Schleswig Holstein Uluslararası Müzik Festivali kapsamında Almanya'da konserler vermiştir. Kurulduğu 1993 yılından beri gerçekleştirdiği etkinliklerde, çeşitli kurum, kuruluş ve özellikle sivil toplum örgütleriyle yaptığı geniş işbirliğiyle, sanatın toplumsal yaşamda işlevsel kılınmasını ilke edinen Orkestra, “Evrensel Kardeşlik ve Dünya Barışına Katkı”, “Yerelden Evrensele Kültürel Tanıtım” ödüllerinin sahibidir. Bilkent Senfoni Orkestrası, 2009 yılında “UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi” ilan edilmiştir. BSO 2011 yılında Donizetti Klasik Müzik Ödülleri'nde seçici kurul ve halk oylaması sonucu "Yılın Orkestrası" seçilmiştir.

Işın Metin, şef

Işın Metin müzik eğitimine doğduğu şehir İstanbul’da küçük yaşlarda başladı. Kompozisyon alanında sergilediği yetenek neticesinde 1987 yılında Bilkent Üniversitesi, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi’ne kabul edildi. Prof. Wojciech Szalinski ve Bujor Hoinic ile koro ve orkestra yöneticiliği, Prof. İstemihan Taviloğlu ve Sami Hatipoğlu ile kompozisyon alanlarında çalıştı, Prof. Arif Melikov’un derslerine katıldı, eğitimini 2001 yılında Sanatta Yeterlik diploması ile tamamladı. Metin 1996’dan bugüne seçkin sanat toplulukları ile ABD, Almanya, Arnavutluk, Avustralya, Azerbaycan, Çin, Çek Cumhuriyeti, İtalya, İspanya, Portekiz, Karadağ, Rusya, Şili, Tayvan, Ukrayna ve Yunanistan’da konuk şef olarak konserler verdi. Schleswig Holstein Uluslararası Müzik Festivali, İstanbul ve Ankara Uluslararası Müzik Festivalleri’ne katıldı, İstanbul ve Ankara metropolleri dışında kalan şehirlerde; Afyon Müzik Festivali, Bodrum D-Marin Uluslararası Müzik Festivali, Mersin Uluslararası Müzik Festivali, Phaselis Müzik Festivali, İstanbul İş-Sanat Konser Salonu gibi konser mekanlarını da tercih eden Işın Metin, orkestra yöneticiliği ile ilgili yurt dışı basında da olumlu eleştiriler aldı. Senfonik repertuvarı Bach’tan Mahler’e geniş bir yelpazeyi kapsayan sanatçı, konserlerinde Mozart, Beethoven, Brahms, Schumann, Çaykovski, Sibelius ve Rahmaninof gibi bestecilerin eserlerine ağırlık verdi. Yirminci yüzyıl sanatçılarından Şostakoviç, Prokofyef, Ravel, Debussy, Bartok, Schoenberg, Dutilleux ve Bernstein’ın da eserlerini tercih ederek yönetti.

Her nesilden Türk kompozitörün eserini özellikle de yurt dışındaki konserlerinde seslendirmeye önem veren Metin, bazı eserlerin de ilk seslendirilişlerini gerçekleştirdi; Hasan Ferit Alnar, Yiğit Aydın, Mahir Cetiz, Ulvi Cemal Erkin, Kamran İnce, Turgut Pöğün, Cemal Reşit Rey, Fazıl Say, Ahmed Adnan Saygun, Muammer Sun, Ferit Tüzün, Hasan Uçarsu ve İlhan Usmanbaş’ın çeşitli yapıtlarını konserlerde sundu. Metin korolu eserlerin yanı sıra en günceli 2011 yılında Yunanistan Devlet Operası ile Donizetti’nin “Aşk İksiri” Operası olmak üzere son dönemlerde vokal repertuvara da ağırlık vermekte. Sıklıkla yönettiği orkestralar arasında Bilkent Senfoni Orkestrası (Sanat Yönetmeni ve Şefi), Eskişehir Belediyesi Senfoni Orkestrası, Atina Devlet Senfoni Orkestrası, Antalya Devlet Senfoni Orkestrası, Azerbaycan Devlet Oda Orkestrası, Bursa Devlet Senfoni Orkestrası, Orquesta Sinfonica de la Region de Murcia, Odessa Filarmoni Orkestrası, Kotorart Oda Orkestrası, Novaya Rossiya - Yeni Rusya, Moskova Devlet Senfoni Orkestrası, Santiago Filarmoni Orkestrası, Munich Modern Ensemble, Lemberg Filarmoni Orkestrası, Ukrayna Ulusal Senfoni Orkestrası, Selanik Devlet Senfoni Orkestrası, Orquestra Metropolitana de Lisboa ve Bilkent Modern Ensemble gibi topluluklar bulunmaktadır.

Birlikte çalıştığı korolar, Ankara Devlet Opera Korosu, Helenik Opera Korosu, TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Devlet Çoksesli Korosu olmuştur.  Profesyonel sanat topluluklarının yanı sıra Bilkent Gençlik Korosu ile 1992-97 yıllarında çalışmış ve Bilkent Gençlik Senfoni Orkestrası ile de 2005 yılından itibaren çalışmaktadır. Dünya Gençlik Orkestrası’nın 2007 turnesinde konserler yönetmiş ve 2008 yılında Türk-Yunan Gençlik Orkestrası’nı kurmuştur. 2002 yılında Büyükşehir Belediyesi için danışman ve müzik direktörü olarak görev almış ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Senfoni Orkestrası’nın kuruluşuna katkı sağlamıştır. Metin 2003 yılında Türkiye’nin tek daimi özel orkestrası olan Bilkent Senfoni Orkestrası’nın “Sanat Yönetmenliği”ne atandı. Metin bu görevinde BSO programlarına ve repertuvarına büyük çaplı orkestra eserleri ve çağdaş bestecilerin yapıtlarını ekledi.

Bilkent Senfoni Orkestrası 2005 yılında Japonya’ya ilk turnesini gerçekleştirdi; 2011 yılında Schleswig Holstein Müzik Festivali’nde üç konser gerçekleştirdi. Orkestra bu dönemde Anadolu’nun çeşitli yörelerini ziyaret ederek kuruluş misyonunu da devam ettirdi. Kuruluşundan beri elde ettiği icra niteliği ile uluslararası sanat platformunda adından bahsedilen Bilkent Senfoni Orkestrası, bu yönelmelerle uluslararası plak şirketleriyle kayıtlar yapmaya başladı ve EMI, CPO, Naxos, ALPHA ve Imaj-Naive firmaları ile tüm dünyada CD’ler çıkardı. Bilkent Senfoni Orkestrası 2005 yılında EMI tarafından yayımlanan CD’si ile uluslararası platformda yer alan ilk Türk sanat topluluğu oldu. Orkestra şefliğinin dışında Metin’in önemli eserleri arasında Birinci ve İkinci Senfoni, Senfonik Bölüm “Sezgiler”, “Keman Konçertosu”, Senfonik Skeçler, üç Yaylı Dörtlü, “Koro ve Yaylı Sazlar için Müzik”, “Minyatürler” ve “Piyano Defterleri” bulunmaktadır. Sanatçı elde ettiği başarıların takdiri olarak, müziğin kitlelere yayılması ve müzik eğitimine katkılarından ötürü başlıcaları Sevda Cenap And Müzik Vakfı “Gümüş Madalya”sı ve Mersin Uluslararası Müzik Festivali “Hanri Atat” ödülü olmak üzere çeşitli ödüllerle takdir edildi. Işın Metin halen Bilkent Üniversitesi Müzik Bölümü’nde Yardımcı Doçent ve Bölüm Başkanı, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Dekan Yardımcısı, Bilkent Senfoni Orkestrası Sanat Yönetmeni ve şefidir.

László Fenyö viyolonsel

Macar Viyolonsel sanatçısı László Fenyö 1975’te doğdu, 2004’te Almanya, Kronberg’de Uluslararası Pablo Casals Yarışmasını kazandığından beri ünlü viyolonsel sanatçılarının arasında sayılmaktadır. Baş döndürücü teknik becerileri ve duyguyu ifade etme yeteneği sayesinde konserleri, dinleyenler tarafından müziğin yeniden keşfedilmesini sağlayan özel deneyimlere dönüşüyor. Son yıllarda László Fenyö dünyanın dört bir yanındaki önemli salonlarda sahne aldı, örneğin Concertgebouw, Amsterdam, Wigmore Hall, Londra, Münih’teki Gasteig, ve diğerleri. Singapur Senfoni Orkestrası, Kore Senfoni Orkestrası, Frankfurt Radyo Senfoni Orkestrası, Bonn Beethoven Orkestrasının, Staatskapelle Weimar, Macaristan Filarmoni Orkestrası, Lizbon Büyükşehir Orkestrası, Lancaster Senfoni Orkestrası, Şangay Senfoni Orkestrası, Christchurch Filarmoni Orkestrası, Bogota Filarmoni Orkestrası, Sofya Filarmoni Orkestrası ve Sinfonietta Cracovia gibi orkestraların konserlerinde solist olarak yer aldı. Şef Krzysztof Penderecki ile pek çok kez çalıştı. László Fenyö, ülkesi Macaristan’da, performansları canlı yayınlanan, aranan bir solist.

Çoğu Macar orkestrası ve şefiyle çalıştı. Macaristan Kültür Bakanlığı tarafından 2005’te gıpta edilen Franz Liszt Ödülü, 2008’de Junior Prima Ödülü ile ödüllendirildi. László Fenyö müzik eğitimine Macaristan’da başladı, 13 yaşına geldiğinde Budapeşte Franz Liszt Müzik Akademisinde Prof. László Mezö ile çalışmaya başlamıştı bile. Daha sonar çalışmalarına Lübeck’te Prof. David Geringas ile devam etti. Muhteşem tekniği, kendine güvenen tarzı, görülmeyen derecede geniş repertuarı ona pek çok önemli ödül kazandırdı. Bunlardan bazıları şunlar: Cenevre’deki Uluslararası Müzik Yarışması, Paris’teki Rostropovich Yarışması, Christchurch’deki Adam Viyolonsel Yarışması, Budapeşte’deki Macar Radyosu Yarışması. Eğitimini tamamladıktan sonra çalışmalarını kararlı bir şekilde Bernard Greenhouse’la sürdürdü. László Fenyö son yıllarda eğitmenliğe ağırlık vermeye başladı. Dünyanın dört bir yanında ustalık dersleri veriyor, Ekim 2009’dan beri Almanya, Franfurt’taki Müzik ve Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim üyesi. 2001’den beri de Frankfurt Senfoni Radyosu’nun baş viyolonsel sanatçısı. László Fenyö konserlerinde 1695’de Matteo Goffriller tarafından yapılmış bir viyolonsel kullanıyor.